Tien maatregelen voor betere producten

De wasmachine van je ouders vroeger ging tientallen jaren mee. Die van jou houdt er tegenwoordig al na gemiddeld 7 jaar mee op. En hoeveel keer heb je de laatste jaren een nieuwe smartphone gekocht? Het is een duidelijke trend: producten gaan steeds minder lang mee. De vervangingssnelheid is sterk toegenomen terwijl de kwaliteit net afneemt. Samen met een rist andere middenveldorganisaties stellen wij daarom tien maatregelen voor meer plezier met producten.

Slechte producten zijn voor niemand goed. Het tast de koopkracht aan, want alles samengenomen is veel goedkope rommel duurder dan één goed product. Het is slecht voor het milieu, want de ontginning van de vele grondstoffen die nodig zijn om steeds nieuwe spullen te maken is schadelijk, en leidt tot een navenant hoge CO2-uitstoot. Bovendien belanden al die wegwerpspullen vaak op groeiende en giftige bergen elektronisch afval in derdewereldlanden, wat ronduit gevaarlijk is voor de mensen die er werken en leven. Maar het is ook niet goed voor onze eigen economie: de neerwaartse trend in productkwaliteit is misschien een plus voor de Chinese export, maar creëert geen lokale jobs in België.

De levensduur van producten holt achteruit en we kunnen daarvoor een rist aan oorzaken aanwijzen. Eén: de consument. Die wil meer product voor minder geld en vervangt zijn spullen soms lang voordat ze versleten zijn. Twee: de producent. Die bezuinigt in deze hypercompetitieve economie liever op kwaliteit dan het risico te lopen niet te kunnen concurreren. Tot slot: de wetgever, die er tot dusver niet in geslaagd is om zowel consumenten als producenten te stimuleren deze negatieve trend doorbreken.

Oplossing

Daarom stellen wij tien beleidsmaatregelen voor die passen bij een economie waarin producten veel langer en veel beter worden gebruikt: een circulaire economie. Daarbij is een overheid als drijvende kracht essentieel. 

We presenteren deze maatregelen vandaag op 28 oktober bij het transitiefestival in de Vooruit in Gent. Daar gaan Andries Gryffroy (N-VA), Meyrem Almaci (GROEN), Willem-Frederik Schiltz (Open VLD), Kathleen Van Brempt (Sp.a) en Robrecht Bothuyne (CD&V) zelf aan de slag met kapotte producten en vinden ze uit wat allemaal verkeerd gaat. Hopelijk kunnen daarna hun collega’s meekrijgen om actie te ondernemen.

De tien maatregelen

1. Maak het verplicht om consumenten voor de aankoop van een elektrisch apparaat te informeren over de verwachte levensduur ervan

2. Verplicht producenten om informatie te geven over de manier waarop je hun producten kunt openmaken en hoe je de kritieke onderdelen kunt repareren of vervangen. 

3. Verplicht fabrikanten om essentiële onderdelen op voorraad te hebben en tegen een schappelijke prijs te leveren.

4. Zorg ervoor dat kopers van ‘slimme apparaten’ gedurende de hele levensduur die de fabrikant aangeeft, software-updates ontvangen 

5. Verlaag de btw op reparatie van apparaten van 21% naar 6%.  

6. Reken bij de verkoop van een product een hergebruiksbijdrage aan 

7. Breid het aantal plaatsen voor sociale tewerkstelling in kringloopcentra uit zodat de Vlaamse doelstelling van 7kg hergebruik per inwoner kan worden gehaald.

8. Verander de wetgeving rond garantie zodat bij een defect toestel de bewijslast de volledige 24 maanden bij de producent ligt.

9. Breid de totale garantieperiode uit voor apparaten waarvan verwacht mag worden dat ze aanzienlijk langer dan twee jaar meegaan. 

10. Roep een controleorgaan in het leven om bewuste sabotage en slecht design van toestellen op te sporen en te beboeten.

Circulaire businessmodellen HERW!N De Transformisten

Meer over Circulaire businessmodellen